[vc_row][vc_column][vc_column_text]

Türkiye’de İkamet ve Çalışma İzni

A- İkamet (Oturma) İzni 

1- İkamet İzni ve İzin Belgesi

Ülkemizde bulunan yabancılar çeşitli hak ve yükümlülüklere sahiptir. İkamet izinleri bu hak ve yükümlülükler çerçevesinde yabancıların ülkemizde kalışını yasal bir zemine oturtmaktadır. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununa (YUKK’a) göre ikamet izni Türkiye’de kalmak üzere verilen izin belgesini ifade etmektedir. Yetkili makamlar tarafından düzenlenen bu izin belgesi yabancıya ülkemizde belirli bir süreliğine ve belirli bir yerde yaşama hakkı sağlamaktadır. Kamusal düzenin sağlanması ve korunması açısından önem arz eden ikamet izni; yabancının talepte bulunması, istenilen evraklarla başvurması ve talepte bulunduğu ikamet izni türünde şartları taşıması halinde düzenlenmektedir.

2- İkamet İzni Hangi Durumlarda Aranır

Türkiye’de, vizenin veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da doksan günden fazla kalacak yabancıların ikamet izni almaları zorunludur. İkamet izni, altı ay içinde kullanılmaya başlanmadığında geçerliliğini kaybeder.

3- İkamet İzni Başvurusu

İkamet izni almak online sistem üzerinden yapılmaktadır. Göç idaresinin online sitesi üzerinden e-ikamet aracılığı ile oturma izni başvuru yapılabilmektedir. Başvuruyu gerçekleştirmek için e-ikamet sayfasında bulunan “İlk Kez İkamet İzni Başvurusu Yapıyorum” butonu kullanılmalıdır. Bu buton aracılığıyla yönlendirilen başvuru formu eksiksiz ve doğru bilgileri içerecek şekilde doldurulmalıdır. Ardından başvuru sürecini tamamlamak için İl Göç İdaresi Müdürlüğü için randevu alınmalıdır. Bu randevu e-ikamet üzerinden alınabilmektedir. Daha sonra doldurulan form, çıktısı alınarak ve imzalanarak gerekli evraklar ile birlikte İl Göç İdaresi Müdürlüğüne ulaştırılmalıdır. Ayrıca çıktısı alınıp imzalanan bu başvuru formu, randevu süresine kadar Türkiye’de yasal olarak oturma hakkına olanak sağlamaktadır. Yapılan başvuru sonuçları en geç 90 gün olmak suretiyle açıklanır ve ikamet izin belgesi PTT Kargo aracılığı ile gönderilir.

4- İkamet İzni Çeşitleri

Altı tür ikamet izni vardır. Bunlar: a) Kısa dönem ikamet izni b) Aile ikamet izni c) Öğrenci ikamet izni d) Uzun dönem ikamet izni e) İnsani ikamet izni f) İnsan ticareti mağduru ikamet iznidir. Şimdi bu izin türlerini biraz açıklayalım.

a- Kısa Dönem İkamet İzni:

Kısa dönem ikamet izni, Türkiye’de vize süresi ya da vize muafiyet süresinden daha uzun süre konaklamak isteyen yabancılar için düzenlenen bir ikamet iznidir. Öngörülen süreden uzun kalmak isteyen tüm yabancıların bu ikamet iznine başvurması zorunludur. Kanunda hangi yabancılara kısa dönem ikamet izni verilebileceği maddeler halinde sayılmıştır. Buna göre; Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler, Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar, Ticari bağlantı veya iş kuracaklar, Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar, Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecekler, Turizm amaçlı kalacaklar, Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecekler, Adli veya idari makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler, Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler, Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar, Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar, Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler, Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları kısa dönem ikamet izni alabilirler.

Kısa dönem ikamet izni, normalde sayılan gruplar için her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle verilebilir. Ancak Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlarına en fazla beşer yıllık sürelerle verilebilir. Ayrıca Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler için bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli verilebilir. Ve son olarak Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar için verilen ikamet izinleri en fazla iki defa verilebilir.

Kısa Dönem İkamet İzninin Şartları:

Talepte bulunmak ve bu talebiyle ilgili bilgi ve belgeleri ibraz etmek, Kanunun 7. Maddesinde düzenlenen Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılar kapsamına girmemek, Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak, İstenilmesi hâlinde, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak ve Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermektir.

Kısa Dönem İkamet İzninin Reddi, İptali Veya Uzatılmaması:

Yukarıda yer alan kısa dönem ikamet izni için aranan şartlardan birinin veya birkaçının yerine getirilmemesi veya ortadan kalkması, İkamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi ve hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması durumunda yabancıya kısa dönem ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz.

b- Aile İkamet İzni:

Aile İkamet İzni aile birliğinin korunması amacıyla yabancı uyruklu aile bireylerine tanınan kısa dönem ikamet izni türüdür. Aile statüsünde yer alan yabancı uyruklulara verilmektedir. Türk vatandaşlarının, 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamında olanların veya ikamet izinlerinden birine sahip olan yabancılar ile mültecilerin ve ikincil koruma statüsü sahiplerinin; a) Yabancı eşine, b) Kendisinin veya eşinin ergin olmayan yabancı çocuğuna, c) Kendisinin veya eşinin bağımlı yabancı çocuğuna, her defasında üç yılı aşmayacak şekilde aile ikamet izni verilebilir. Ancak, aile ikamet izninin süresi hiçbir şekilde destekleyicinin ikamet izni süresini aşamaz.

Aile İkamet İzninin Şartları:

Aile ikamet izni taleplerinde, destekleyicide şu şartlar aranır: a) Toplam geliri asgari ücretten az olmamak üzere, ailedeki fert başına asgari ücretin üçte birinden az olmayan aylık geliri bulunmak b) Ailenin nüfusuna göre, genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak ve tüm aile fertlerini kapsayan sağlık sigortası yaptırmış olmak c) Başvuru tarihi itibarıyla, beş yıl içinde aile düzenine karşı suçlardan herhangi birinden hüküm giymemiş olduğunu adli sicil kaydıyla belgelemek d) Türkiye’de en az bir yıldır ikamet izniyle kalıyor olmak e) Adres kayıt sisteminde kaydı bulunmak

Türkiye’de, destekleyicinin yanında kalmak üzere aile ikamet izni talebinde bulunacak yabancılarda şu şartlar aranır: a) Aile ikamet izni kapsamında olduğunu gösteren bilgi ve belgeleri ibraz etmek b) Aile ikamet izni kapsamında belirtilen kişilerle birlikte yaşadığını veya yaşama niyeti taşıdığını ortaya koymak c) Evliliği aile ikamet izni alabilmek amacıyla yapmamış olmak d) Eşlerden her biri için on sekiz yaşını doldurmuş olmak e) Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmamak

Aile İkamet İzni Talebinin Reddi, İptali Veya Uzatılmaması:

Aile İkamet izni başvurusu için aranan şartların karşılanmaması veya ortadan kalkması, Aile ikamet izni alma şartları ortadan kalktıktan sonra kısa dönem ikamet izni verilmemesi, Hakkında geçerli sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunması, Aile ikamet izninin, veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi durumunda aile ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi bitenler uzatılmaz.

Anlaşmalı Evlilik Yoluyla Talep Edilen Aile İkamet İzni:

Aile ikamet izni verilmeden veya uzatılmadan önce makul şüphe varsa, evliliğin sırf ikamet izni alabilme amacıyla yapılıp yapılmadığı valiliklerce araştırılır. Araştırma sonucunda, evliliğin bu amaçla yapıldığı tespit edilirse aile ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir. Aile ikamet izni verildikten sonra da evliliğin anlaşmalı olup olmadığı konusunda valiliklerce denetim yapılabilir. Anlaşmalı evlilik yoluyla alınan ve sonradan iptal edilen ikamet izinleri, bu Kanunda öngörülen ikamet izin sürelerinin toplanmasında hesaba katılmaz.

c- Öğrenci İkamet İzni:

Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora öğrenimi görecek yabancılara öğrenci ikamet izni verilir. Ayrıca Bakımı ve masrafları gerçek veya tüzel kişi tarafından üstlenilen ilk ve orta derecede öğrenim görecek yabancılara, velilerinin veya yasal temsilcilerinin muvafakatiyle öğrenimleri süresince birer yıllık sürelerle öğrenci ikamet izni verilebilir ve uzatılabilir. Fakat öğrenci ikamet izni, öğrencinin anne ve babası ile diğer yakınlarına, ikamet izni alma konusunda hiçbir hak sağlamaz. Bunun yanında öğrenim süresi bir yıldan kısa ise öğrenci ikamet izni süresi öğrenim süresini aşamaz. Son olarak; Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla gelerek Türkiye’de öğrenim görecek yabancılara, öğrenim süresince ikamet izni verilebilir.

Öğrenci İkamet İzninin Şartları:

Öğrenci ikamet izninde şu şartlar aranır: a) Gerekli bilgi ve belgeleri ibraz etmek b) Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı kararı bulunmamak c) Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek

Öğrenci İkamet İzni Talebinin Reddi, İptali Veya Uzatılmaması:

Yukarıda belirtilen şartların karşılanmaması veya ortadan kalkması, Öğrenimin sürdürülemeyeceği konusunda kanıtların ortaya çıkması, Öğrenci ikamet izninin, veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi, Hakkında geçerli sınır dışı etme kararı veya Türkiye’ye giriş yasağı bulunması durumunda öğrenci ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir, süresi uzatılmaz.

d- Uzun Dönem İkamet İzni:

Ülkemizde kesintisiz olarak en az sekiz yıl oturma izniyle ikamet etmiş olan ya da İçişleri Bakanlığı Göç Politikaları Kurulunun belirlediği koşulları yerine getiren yabancılara, Bakanlığın onayıyla Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından verilen süresiz oturma iznine Uzun Dönem İkamet İzni ya da uzun dönem oturma izni denmektedir. Bu izni alan yabancıların her yıl yada iki yılda bir oturma izni uzatımı yapmalarına gerek yoktur.

Uzun Dönem İkamet İzninin Şartları:

Uzun dönem ikamet iznine geçişte şu şartlar aranır: a) Kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izniyle Türkiye’de kalmış olmak b) Son üç yıl içinde sosyal yardım almamış olmak c) Kendisi veya varsa ailesinin geçimini sağlayacak yeterli ve düzenli gelir kaynağına sahip olmak d) Geçerli sağlık sigortasına sahip olmak e) Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından tehdit oluşturmamak.

Bakanlığın belirlediği şartlara sahip olması nedeniyle uzun dönem ikamet izni verilmesi uygun görülen yabancılar için kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından tehdit oluşturmamak şartı dışındaki şartlar aranmaz.

Uzun Dönem İkamet İzninin Sağladığı Haklar:

Uzun dönem ikamet izni bulunan yabancılar; a) Askerlik yapma yükümlülüğü, b) Seçme ve seçilme, c) Kamu görevlerine girme, d) Muaf olarak araç ithal etme, ve özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanırlar.

Uzun Dönem İkamet İzninin İptali:

Uzun dönem ikamet izinleri; a) Yabancının, kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturması, b) Sağlık, eğitim ve ülkesindeki zorunlu kamu hizmeti dışında bir nedenle kesintisiz bir yıldan fazla süreyle Türkiye dışında bulunması, hâllerinde iptal edilir.

e- İnsani İkamet İzni:

Kanunda insani ikamet izni verilebilecek haller maddeler halinde sayılmıştır. Buna göre; Çocuğun yüksek yararı söz konusu olduğunda, haklarında sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı alındığı hâlde, yabancıların Türkiye’den çıkışları yaptırılamadığında ya da Türkiye’den ayrılmaları makul veya mümkün görülmediğinde, Kanunun 55 inci maddesi uyarınca yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmadığında, yine Kanunun 53 üncü, 72 nci ve 77 nci maddelere göre yapılan işlemlere karşı yargı yoluna başvurulduğunda, Başvuru sahibinin ilk iltica ülkesi veya güvenli üçüncü ülkeye geri gönderilmesi işlemlerinin devamı süresince, Acil nedenlerden dolayı veya ülke menfaatlerinin korunması ile kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından Türkiye’ye girişine ve Türkiye’de kalmasına izin verilmesi gereken yabancıların, ikamet izni verilmesine engel teşkil eden durumları sebebiyle diğer ikamet izinlerinden birini alma imkânı bulunmadığında ve son olarak olağanüstü durumlarda diğer ikamet izinlerinin verilmesindeki şartlar aranmadan, Bakanlıkça belirlenen sürelerle sınırlı olmak kaydıyla ve Genel Müdürlüğün onayı alınarak valiliklerce insani ikamet izni verilebilir ve bu izinler uzatılabilir.

İnsani İkamet İzninin İptali Veya Uzatılmaması:

İnsani ikamet izni Bakanlığın onayı alınmak kaydıyla, iznin verilmesini zorunlu kılan şartlar ortadan kalktığında valiliklerce iptal edilir ve uzatılmaz.

f- İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni:

İnsan ticareti mağduru olduğu veya olabileceği yönünde kuvvetli şüphe duyulan yabancılara, yaşadıklarının etkisinden kurtulabilmeleri ve yetkililerle iş birliği yapıp yapmayacaklarına karar verebilmeleri amacıyla valiliklerce otuz gün süreli ikamet izni verilir. Bu ikamet izinlerinde, diğer ikamet izinlerinin verilmesindeki şartlar aranmaz.

İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzninin Uzatılması ve İptali:

İyileşme ve düşünme süresi tanımak amacıyla verilen ikamet izni, mağdurun güvenliği, sağlığı veya özel durumu nedeniyle en fazla altışar aylık sürelerle uzatılabilir. Ancak, bu süreler hiçbir şekilde toplam üç yılı geçemez.

İnsan ticareti mağduru olduğu veya olabileceği yönünde kuvvetli şüphe bulunan yabancıların, kendi girişimleriyle suçun failleriyle yeniden bağ kurduklarının belirlendiği durumlarda ikamet izinleri iptal edilir.

B- Çalışma İzni

 1- Çalışma İzni ve İzin Belgesi

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununa göre, yabancıların Türkiye’de bağımlı veya bağımsız çalışmaya başlamadan önce izin alması gerekir. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı veren belgeye izin belgesi denir.

2- İzin Türleri

• Süreli Çalışma İzni: 13/8/2016 tarih ve 29800 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanununa göre çalışma izin başvurusu olumlu değerlendirilen yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir iş yerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl süreli çalışma izni verilir.
• Süresiz Çalışma İzni: Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak, yabancının başvuru şartlarını taşıması yabancıya mutlak hak sağlamaz.
• Bağımsız Çalışma İzni: Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir.
• Turkuaz Kart: Uluslararası işgücü politikası doğrultusunda; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İşgücü Politikası Danışma Kurulu önerileri ve Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre başvurusu uygun görülen yabancılara Turkuaz Kart verilir.

 3- Başvuru Türleri

• Yurt İçi Başvuru: Ülkemizde bulunan ve en az altı (6) ay süreli geçerli ikamet tezkeresi sahibi olan yabancılar için yapılır. Bu durumda yabancı 99 ile başlayan T.C. Yabancı Kimlik Numarasına sahiptir.
• Yurt Dışı Başvuru: Yabancının ikamet tezkeresi olmadığı durumda, uyruğunda bulunduğu ülkedeki T.C. dış temsilciliğine giderek çalışma vizesi başvurusunda bulunur. Oradan kendisine verilecek olan 16 haneli referans numarasına sahiptir.
• Uzatma Başvurusu: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilmiş bir çalışma izninin süresinin uzatılabilmesi için; mevcut çalışma izninin bittiği tarihten geriye doğru en fazla iki aylık sürede olmak kaydıyla, izin süresi sona ermeden uzatma başvurusunda bulunulması gerekmektedir. Çalışma izninin süresinin bitiminden sonra yapılan süre uzatım başvuruları ilk başvuru usul ve esaslarına tabi olarak değerlendirilir. Bir yıllık kanuni çalışma süresinden sonra, 6735 sayılı Kanun’un 7’nci maddesine göre yapılacak uzatma başvurusunun olumlu değerlendirilmesi hâlinde aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilebilir. Farklı bir işveren yanında çalışmak üzere yapılan başvurular ilk başvuru usul ve esaslarına tabi olarak değerlendirilir. Çalışma izninin uzatılması talebi ilk başvuruda olduğu gibi e-devlet üzerinden elektronik ortamda yapılır.
• Geçici Koruma Sağlanan Yabancılar İçin Çalışma İzni Başvurusu: Ülkemizde geçici koruma altında bulunan Suriye uyruklu yabancılar için yapılır. Yabancı Geçici Koruma İkamet Tezkeresine sahiptir.
• Uluslararası Koruma Sağlanan Yabancılar İçin Çalışma İzin Başvurusu: Ülkemizde Uluslararası Koruma altında bulunan ve Uluslararası Koruma Başvurusu Sahibi olan yabancılar için yapılır. Yabancı Uluslararası Koruma İkamet Tezkeresine sahiptir.

4- Çalışma İzni Değerlendirme Kriterleri

Çalışma izni talep edilen işyerinde en az beş T.C. vatandaşının istihdamı zorunludur. İzin isteyen yabancının şirket ortağı olması halinde beş kişilik istihdam şartı, Bakanlıkça verilecek bir yıllık çalışma izninin son altı ayı için aranır. Aynı işyerinde birden fazla yabancı için çalışma izni talebinde bulunulması durumunda, çalışma izni verilen ilk yabancıdan sonraki her bir yabancı için ayrı ayrı beş T.C. vatandaşı istihdamı aranacaktır. Ayrıca İşyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.

5- Başvurular Nasıl Yapılır

Türkiye’de İkamet izinleri “Göç İdaresi Genel Müdürlüğü” tarafından İçişleri Bakanlığı gözetimi altında, çalışma izinleri ise “Uluslararası İş gücü Genel Müdürlüğü” tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gözetimi altında verilmektedir. Tüm başvurular, ikamet izni ve çalışma izni için, devletin oluşturduğu sitelerde İnternet üzerinde yapılmaktadır. İkamet izni başvuruları “e-İkamet”, çalışma izni başvuruları ise “e-Devlet” üzerinden yapılmaktadır.

6- Çalışma İzni İçin Başvuru Ücretleri

492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince; yabancılara verilecek çalışma izinleri ve çalışma izni muafiyetleri harca tabidir. Değerli kağıt olarak düzenlenen bu belgelerden ayrıca 210 sayılı Değerli Kâğıtlar Kanunu uyarınca değerli kâğıt bedeli tahsil edilir. 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olacak 2022 yılı Çalışma İzin Belgesi Harçları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

[/vc_column_text][vc_single_image image=”5865″ img_size=”full”][vc_column_text]*  Çalışma izin belgesi kaybedildiğinde yeniden basılması için daha önce tahsil edilen harcın yarısı kadar harç tahsili yapılır.(492 sayılı Harçlar Kanunu md.90)

Ayrıca bir yıldan fazla süreli çalışma izinlerinde her yıl için 1386,20 TL harç alınır. Bunun yanında 01.01.2022’den itibaren geçerli olan 2022 yılı Çalışma İzin Belgesi değerli kağıt bedeli ise 160,00 TL’dir.

7- Çalışma İzni Başvurusu Reddedilen Yabancının İtiraz Hakkı

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca çalışma izni verilmesi ya da uzatılması talebinin reddedilmesi, çalışma izninin iptal edilmesi ya da çalışma izninin geçerliliğinin kaybedilmesine ilişkin kararını, yabancıya veya varsa işverenine tebliğ eder. Bakanlıkça verilecek kararlara karşı ilgililer tarafından tebliğ tarihinden itibaren otuz (30) gün içinde itiraz edilebilir. İtirazın reddedilmesi hâlinde idari yargı yoluna başvurulabilir.

8- Çalışma İzninin İptali

Türkiye’de çalışmak isteyen yabancıların aldığı iznin, Kanun’da gösterilen nedenler ile veya işverenin yaptığı başvuruyla iptal edilmesine çalışma izni iptali denir. Çalışma izni iptal edilen yabancının Türkiye’de çalışması yasal değildir. Çalışma izninin iptaline ilişkin kararın tebliğinden sonra izin hükümsüz olacaktır. Yabancı iptal edilen çalışma izninin aslını, iptalin tebliğ edilmesinden itibaren 1 hafta içinde Bakanlığa iade etmelidir. Çalışma izni ve iptali ile ilgili düzenlemeler, 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun Uygulama Yönetmeliğinde yer alır.

9- Çalışma İzninin İptalini Gerektiren Nedenler

Çalışma izni yabancının veya işverenin talebiyle veya kanunda gösterilen sebeplerin gerçekleşmesi durumunda re’sen iptal edilebilir. Çalışma izninin iptal sebepleri Uluslararası İşgücü Kanunu m. 15’te düzenlenmiştir. Bu sebepler şu şekilde sıralanabilir:

• Yabancının Türkiye’ye çalışma izni verilmesinden sonra 6 ay boyunca gelmemesi
• Yabancının pasaportunun veya bunun yerine kullandığı belgenin geçerliliğini yitirmesi
• Uluslararası İşgücü Kanunu’nda belirtilen hükümlere uygun olarak çalışmadığının tespit edilmesi
• Çalışmasının herhangi bir neden ile sonlanması
• Sonradan çalışma izni başvurusundaki bilgilerin yanıltıcı, belgelerin sahte olduğunun tespit edilmesi
• Turkuaz Kart sahibi olup buna ilişkin geçiş süresinde istenilen bilgi ve belgeleri iletmemesi ya da bunların niteliklerini kaybettiğinin fark edilmesi
• Türkiye’ye girişine izin verilmeyecek, vize verilmeyecek, sınır dışı edilme kararı alınacak bir yabancının söz konusu olması
• Kamu kurum ve kuruluşlarının, yabancının Türkiye’de çalışmasının kamu düzenini, kamu güvenliğini ve kamu sağlığını olumsuz etkileyeceğini bildirmesi
• Süreli çalışma izinlerinde kesintisiz olarak 6 aydan, bağımsız ve süresiz çalışma izinlerinde ise aralıksız olarak 1 yıldan uzun süre Türkiye dışında kalması (Sağlık sebepleri veya zorunlu kamu hizmeti gibi sebepler bu sürelerin dışındadır)
• Yabancının Turkuaz Kart sahibi olması ve yurt dışında kaldığı sürenin Bakanlığın belirlediği süreyi aşması durumunda çalışma izni iptal edilir.

10- Çalışma İzni İptal Edilen Yabancının İtiraz Hakkı

Bakanlık, çalışma izni iptali kararını ilgililere gerekli kurallara uyarak tebliğ eder. Tebliğ yabancıya, vekiline veya işverene yapılır. Bakanlığın verdiği çalışma izninin iptaline ilişkin kararın tebliğinden itibaren 30 günlük süre içinde karara itiraz edilebilir. 30 günlük süre hak düşürücü niteliktedir. İtiraz yetkili makamlarca incelenerek bir karar verilir. Bunun haricinde idarenin her türlü eylem ve işlemi yargı denetimine açık olduğu için yabancıların çalışma izni iptali karşısında idari işlemin iptali davası açılabilir.

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]